Zbliża się wiosna, okres kiedy wyruszamy do ogrodów aby posprzątać po okresie zimowym i przygotować się do nowego sezonu grilowego. W pracach często towarzyszą nam nasi przyjaciele - psy. Pamiętajmy, że wokół naszego domu może rosnąć wiele niebezpiecznych roślin mogących być potencjalnym źródłem zatrucia u naszych czworonogów.
Rododendron i jego pokrewne gatunki to piękne zimozielone rośliny, często goszczące w naszych ogrodach z powodu ich walorów estetycznych. Psy biegając po ogrodzie, często w zabawie, gryzą różne przedmioty, gałęzie, ogrodowe narzędzia. Uważajmy, aby nie próbowały tego robić z rododendronami, których wszystkie części są toksyczne.
Co odpowiada za szkodliwość tej pięknej rośliny? Liście i łodygi zawierają kilka rodzajów żywic diterpenowych zwanych też grajanotoksynami. Główną przyczyną zatruć jest grajanotoksyna I nazywana też rodotoksyną lub andromedotoksyna. Toksyny wiążą się z miejscami odpowiedzialnymi za otwieranie i zamykanie kanałów sodowych w błonach komórkowych. Takie działanie powoduje, że kanały wolniej się otwierają i komórki utrzymują się w stanie pobudzenia i depolaryzacji, w tym czasie następuje napływ wapnia do wnętrza komórki. Mechanizm działania odpowiada za niedociśnienie, duszność, objawy sercowe i neurologiczne.
Objawy zatrucia występują bardzo szybko bo już w okresie 20 - 90 minut od spożycia rośliny. Pierwsze co możemy zaobserwować to zaburzenia żołądkowo-jelitowe. Występuje ślinienie, biegunka, wymioty, brak apetytu, ból brzucha. W następnym okresie dołączają się objawy z układu nerwowego takie jak senność, chwiejność przy poruszaniu się, drżenia, osłabienie. Rzadkoskurcz i niedociśnienie to objawy ze strony układu sercowo-naczyniowego.
Jak się leczy zatrucie rododendronem?
Na to pytanie odpowiada nasz ekspert Anna Biegała weterynarz z naszej przychodni w Inowrocławiu. Przede wszystkim istotne jest sprowokowanie wymiotów by zwierzę wydaliło z organizmu toksyczną roślinę. Jest to istotne szczególnie w krótkim czasie po spożyciu trucizny, kiedy znajduje się ona jeszcze w żołądku. Nie ma specyficznej odtrutki działającej na rodotoksynę. Leczenie musi być więc objawowe. Polega na podawaniu leków osłaniających układ nerwowy i sercowo-naczyniowy. W przypadku wystąpienia masywnych wymiotów czy ciężkiej biegunki należy zwierzęciu podać kroplówkę aby nie dopuścić do odwodnienia i zaburzeń wodno-elektrolitowych, które mogą mieć poważne konsekwencje dla zdrowia a nawet życia naszego czworonożnego przyjaciela. Najważniejsze jednak to dopilnowanie zwierzęcia by nie próbowało zjadać trujących roślin co napewno wyjdzie na dobre i mu i urokowi ogrodu.
Tomasz Biegała, Anna Biegała, Julita Szymańska weterynarz inowrocław
Przychodnia weterynaryjna Biegaławet Wojska Polskiego 17 w Inowrocławiu